"Zatańcz ze mną..."
W przestrzeni lokalu, którego wnętrze nawiązuje do mających już dawno za sobą lata świetności dancingów, rozgrywa się akcja przedstawienia prezentowanego w ramach Festiwalu Dramaturgii Współczesnej "Rzeczywistość Przedstawiona". W trakcie kolejnego wieczoru na deskach Teatru Nowego w Zabrzu można było bowiem obejrzeć "Kaskadę" Agnieszki Olsten na podstawie dramatu "Udręka życia" Hanocha Levina.
Głównymi postaciami są Lewiwa i Jona - małżeństwo z długoletnim stażem, któremu grozi rozpad. W interpretacji Olsten bohaterowie Levina przybywają do tytułowej "Kaskady", aby przypomnieć sobie dobre chwile z ich wspólnej przeszłości. Cel ten w główniej mierze przyświeca Lewiwie, która usiłuje namówić męża, aby ten z nią zatańczył. W przeciwieństwie do swojej żony, Jona nie chce powracać do tego, co było, i zamierza iść przez życie dalej, tyle że bez towarzystwa Lewiwy. Małżonkowie nie szczędzą sobie uszczypliwych, niejednokrotnie cynicznych słów, wypominając życiowe niepowodzenia i brak realizacji dawnych marzeń. Jednak pomimo tego, że zadają sobie ból, w istocie nie mogą żyć bez siebie, podobnie jak nie mogą się rozstać. I chociaż inicjatywa do rozwodu znajduje się po stronie Jona, to właśnie on nie potrafi podjąć ostatecznej decyzji. Tymczasem Lewiwa dokłada wszelkich starań, aby ich długoletni związek nie rozpadł się "od tak" i aby lat spędzonych z mężem, nie musiała uznać za stracony, niebyły okres swojego życia.
Bohaterowie walczą ze sobą, ścierając się w grze pełnej formy i sztuczności. Kontrapunktem dla ich zachowania są filmowe projekcje rzutowane na tylną ścianę dekoracji. Są to nagrane wypowiedzi aktorów, którzy rozmawiając na temat mniej lub bardziej absurdalnych zagadnień, zachowują się naturalnie. Czarno-białe projekcje uwypuklają fałsz pojawiający się w relacjach między bohaterami ubranymi w kolorowe kostiumy. Utrzymane w tonacji soczystej czerwieni, żółci oraz zieleni barwne stroje stanowią próbę powrotu do dawnej namiętności, która wypełniała życie Jona i Lewiwy. Jednak podobnie jak przybycie bohaterów do "Kaskady", także i kolorowe ubrania są jedynie znakiem tego, co bezpowrotnie minęło.
Oglądając "Kaskadę" Agnieszki Olsten, nasuwają się skojarzenia z piosenką Edyty Bartosiewicz, w której artystka śpiewa: "Zatańcz ze mną jeszcze raz / (...) / Gdy kiedyś odejdziesz / Nas już nie będzie i siebie nie znajdziesz też (...) / Zatańcz ze mną ostatni raz (...)". Taniec, do którego Lewiwa usiłuje namówić Jona, w spektaklu Olsten urasta do miana rzeczy ostatecznej, mającej i mogącej uratować rozpadający się związek. W rzeczywistości zbawienna moc przywracania przez taniec dobrych chwil, okazuje się ułudnym mirażem - nikt, ani nic nie może naprawić związku, w którym między partnerami brakuje porozumienia.
Magdalena Czerny
Teatralia Śląsk
25 października 2011
Teatr im. S. Jaracza (Łódź)
z inspiracji sztuką "Udręka życia" Hanocha Levina
"Kaskada"
przekład: Agnieszka Olek
reżyseria: Agnieszka Olsten
dramaturgia: Agnieszka Olsten
scenografia, reżyseria światła: Joanna Kaczyńska
choreografia: Tomasz Wygoda
muzyka: Marcin Oleś
wideo: Karol Rakowski
inspicjent, sufler: Ewa Bojanowska
asystent reżysera: Jakub Zwolak
występują: Mariusz Saniternik (Jona Popoch), Ewa Wichrowska (Lewiwa Popoch), Andrzej Wichrowski (Gunkel)
premiera: 17 września 2011 r.
XI Ogólnopolski Festiwal Dramaturgii Współczesnej "Rzeczywistość przedstawiona", Zabrze, 15 - 23 października 2011 r.