Teatr w eterze - szkic o teatrze radiowym
Część 2. Przemawianie ludzkim głosem, czyli trochę współczesności w wydaniu Teatru Polskiego Radia
Współcześnie radio nie tylko nie przestało istnieć, rozwija się dzięki nowym technologiom, ale i staje alternatywą dla ekspansji ikonograficznej kultury. Słowo, dźwięk i muzyka nie przestają być ważne dla wyobraźni każdego wrażliwego, chcącego się rozwijać człowieka.
Polskie Radio nie zaprzestało swej przygody z teatrem. Aktualnie słuchowiska realizowane są w kilku cyklach: Dramat w Teatrze Wyobraźni (Program 2), Powieść w Teatrze Wyobraźni (Program 2), Scena Teatralna Trójki, a dla koneserów Scena Wspomnień (Program 1), gdzie retransmituje się stare nagrania.
Obecnie dla PR pracują: J. Kukuła, W. Modestowicz, W. Markiewicz, S. Olejniczak, H. Rozen, A. Piszczatowski, czy niedawno zmarły Krzysztof Zaleski. Ten ostatni jako dyrektor Programu II sprawił, że na antenie pojawiało się więcej premier i słuchowisk zrealizowanych przez artystów młodszego pokolenia. Zrealizowano wówczas m.in.: "Miłość na Krymie", "Pornografię", "Jądro ciemności", "Nie piszę już wierszy" wg poezji Kazimierza Wierzyńskiego, "Pastorałkę" Leona Schillera oraz "Chłopaka z Berdyczowa", radiową opowieść o Josephie Conradzie, do której Zaleski napisał scenariusz i sam ją wyreżyserował.
Miejska Powieść Odcinkowa
Magdalena Cielecka i Jacek Poniedziałek
Radiowa Dwójka kontynuuje tradycję powieści radiowej - na antenie czytane są znane dzieła literackie tj. "Ziemia obiecana" czy "Klub Pickwicka". Radiowa Trójka z kolei stara się nieco ten schemat ożywić poprzez realizowanie nowych pomysłów, jakim jest niewątpliwie dział Powieści w Trójce. Od 12 stycznia br. co tydzień usłyszeć możemy tu Miejską Powieść Odcinkową. MPO to inicjatywa twórców Teatru Nowego i Korporacji Ha!art, którzy przygotowali 12 odcinków powieści miejskiej, napisanej przez 12 autorów. Wydawana wpierw w formie papierowej wraz z komiksem (współpraca z wydawnictwem Kultura Gniewu), teraz zostanie odczytana przez aktorów: Magdalenę Cielecką i Jacka Poniedziałka z muzyką Pawła Mykietyna. Usłyszymy historie napisane przez autorów tj. np.: Sylwia Chutnik, Sławomir Shuty, Jacek Dehnel, Piotr Czerski, Adam Wiedemann czy Wojciech Kuczok.
Nie zaprzestano też wydawania oryginalnych słuchowisk w formie książkowej. Z inicjatywy Teatru Polskiego Radia i Wydawnictwa Adam Marszałek wydano dotychczas scenariusze słuchowisk: Andrzeja Mularczyka (zbiór "Cicho, szeptem i na ucho" zrealizowany w latach 1981-2005), Bogdana Loebla (zbiór "Wesołych świąt" emitowany w latach 1989-2006) i Piotra Müldnera-Nieckowskiego (zbiór pt. "Piórko" zrealizowany w latach 1972-2004), a ostatnio antologię tekstów Jerzego Górzańskiego "Życie do końca życia", na którą składa się 12 słuchowisk, które zrealizowano w Teatrze Polskiego Radia i wyemitowano na antenie Programu 1 i 2 Polskiego Radia w latach 1993-2005.
"Dwa Teatry"
W Sopocie od 2000r. corocznie odbywa się Festiwal Teatru Polskiego Radia i Teatru Telewizji Polskiej "Dwa Teatry". Skoro więc teatr radiowy jest jednym z dwóch głównych bohaterów festiwalu, można domniemywać, że mimo swej wiekowości, nadal się rozwija i generalnie ma się nieźle. Polskie Radio wraz z Agencją Adit ogłosiły nawet konkurs na debiut słuchowiskowy, na który napłynęło ponoć 68 prac. Zainteresowanie więc jest duże. W grudniu ubiegłego roku wyłoniono zwycięzcę, którym został Mariusz Bieliński za tekst "Księga psa". Przyznano też dwie drugie nagrody: Jakubowi Michalakowi za utwór "Bieda show" i Marcie Pastwie za "Ósma dziesięć o zmierzchu" oraz dwie trzecie nagrody za słuchowisko "Transakcja" dla Roberta Erdmanna i za tekst "Wszystko takie smutne" dla Barbary Sadurskiej. Wszystkie scenariusze mają zostać zrealizowane wkrótce na antenie PR.
Krzysztof Zaleski powiedział kiedyś: "(...) w świecie agresywnie atakujących nas, przeważnie pustych i trywialnych obrazoidów, wsparty jedynie na słowie Teatr Radiowy nie stał się i nigdy się nie stanie zjawiskiem anachronicznym, bowiem przemawia l u d z k i m głosem.
Warto więc posłuchać, co ma nam do powiedzenia".
Posłuchajmy więc...
Cdn.
Magda Raczek
Teatralia
10 lutego 2009