Utracona prywatność Katarzyny B.
Heinrich Böll, laureat Literackiej Nagrody Nobla w roku 1972, jest autorem opowiadania, powstałego w dwa lata później, pod pełnym tytułem "Utracona cześć Katarzyny Blum albo: Jak powstaje przemoc i do czego może doprowadzić". Skrytykował w nim prawa, którymi rządzi się prasa w tzw. dochodzeniu do prawdy. Młodej olsztyńskiej reżyserce - Marcie Ogrodzińskiej, udało się rzucić nowe światło na ów problem.
"Utracona cześć Katarzyny Blum"
Tytułowa Katarzyna Blum, w tej roli Irena Telesz, to kobieta, mającą na swoim koncie nieudane małżeństwo. Pracuje jako pomoc domowa, niekiedy organizuje przyjęcia. Na jednym z nich poznaje mężczyznę - członka podejrzanej organizacji. Pech chce, że oboje zakochują się w sobie. Ta znajomość staje się podstawą do oskarżenia bohaterki o udział w zniknięciu mężczyzny. Od tej pory Katarzyna znajduje się na pierwszych stronach gazet, w których wypisywane są wyssane z palca brednie na temat jej dotychczasowego życia, a także ciężko chorej matki. Kobieta nie wytrzymuje zamieszania, jakie towarzyszy jej osobie oraz ciągłego nachodzenia i nakłaniania do udzielania wywiadów. W rezultacie dopuszcza się zabójstwa na jednym z dziennikarzy (Artur Steranko), za co zostaje skazana na wiele lat więzienia.
Spektakl ukazuje zgubną siłę wolności słowa i brukowców, które potrafią wręcz zniszczyć danej osobie życie przez wypisywanie wszelkiego rodzaju kłamliwych informacji. Tak jest w przypadku Katarzyny Blum - gdyby nie media, nie doszłoby do zabójstwa dziennikarza, a jej wieloletni przyjaciele nie odsunęliby się od niej, pozostawiając samą w tak trudnej sytuacji losowej. Przez opinię publiczną Katarzyna nie ma szans na normalne życie, bo do końca będzie ciągnęło się za nią piętno minionych wydarzeń, za które przecież już została ukarana. Jednak nikt nie będzie pamiętał, że była cenioną pomocą domową. Dla wielu zostanie zwykłą morderczynią.
Po upływie prawie 40 lat od ukazania się opowiadania Heinricha Bölla, zadziwiające jest, że w kwestii potęgi mediów tak niewiele się zmieniło. Dziś zapewne mamy więcej dystansu do brukowców, jednak siła ich rażenia jest nadal bardzo duża. I choćby dlatego warto wybrać się na ten spektakl.
Joanna Jaciuł
Teatralia Olsztyn
12 marca 2009
Teatr im. Stefana Jaracza w Olsztynie
Heinrich Böll
"Utracona część Katarzyny Blum"
("Die verlorene Ehre der Katharina Blum")
tłumaczenie: Teresa Jętkiewicz
adaptacja: Marta Ogrodzińska
reżyseria: Marta Ogrodzińska
scenografia: Ewa Kochańska
muzyka: Bartosz Chadecki
obsada: Irena Telesz, Artur Steranko, Marcin Kiszluk
premiera: 31 maja 2008r.