Czysta naukowość
Teatr jako część kultury i teatrologia jako dziedzina nauki, to dość częste tematy prac naukowych i teoretycznych dyskursów. Powstało bardzo dużo książek opisujących kwestie związane z teatrem oraz sam teatr jako taki - są to na ogół publikacje dość szczegółowe, choć zdarzają się takie jak "Dzieje teatru" Nicolla, które stanowią ogólny rys historyczny teatru począwszy od starożytności.
"Polska nauka o teatrze w latach 1945-1975" autorstwa Milana Dariusza Lesiaka to pozycja dość obszerna, choć wybiórczo szczegółowa - obejmuje ona bowiem głównie okres wymieniony już w tytule, jednak zawiera także elementy dyskursu historycznego. Jest to książka podzielona na kilka rozdziałów dotyczących badań nad poszczególnymi epokami literackimi w kontekście ich związków z teatrem. Publikacja zawiera liczne odniesienia do prac teoretycznych i naukowych, jest zbiorem opinii, zdań, faktów oraz dat, które miały znaczenie dla rozwoju teatru polskiego. Oczywiście nie brakuje też wiadomości biograficznych, co jest naturalne w opisach zjawisk oraz wydarzeń związanych ze światem sztuki i kultury. Książka przedstawia także kierunki rozwoju teatrologii jako dziedziny wiedzy wartej zgłębienia, wartej zainteresowania i wreszcie - wartej studiowania, bowiem jednym z największych osiągnięć teatrologii jest jej wstąpienie w mury uniwersytetów, co miało miejsce w 1974 r.
Publikacja M.D. Lesiaka przedstawia niewątpliwą wartość głównie ze względu na ciekawy dobór artykułów i rozpraw w niej zawartych. To doskonale dobrane teksty - bogate w treść i piękne w swej formie. Także dokładność, szczegółowość omówień fragmentów tychże pozycji zasługuje na pochwałę - autor z doskonałym wyczuciem decyduje, w które z nich należy się zagłębić, aby wyczytać bezcenne informacje, tak potrzebne przy analizie szerokiego tematu, jakim jest opisywanie dziedziny wiedzy objętej określonym przedziałem czasowym.
"Polska nauka o teatrze w latach 1945-1975" to pozycja napisana językiem dość trudnym, noszącym cechy języka encyklopedycznego. Jest to, jak sądzę, książka skierowana do osób, które albo pasjonują się tą dziedziną wiedzy, albo potrzebują szybkiego zasięgnięcia informacji. Ta typowo naukowa publikacja nie jest książką, którą czyta się dla przyjemności, "do poduszki", albo podczas jazdy pociągiem. Wydaje się, że autor założył, iż potencjalny czytelnik posiada już podstawy wiedzy teatrologicznej.
Do książki dołączone zostało "Kalendarium" oraz "Bibliografia adnotowana", porządkujące informacje i katalogujące je. Słabą stroną natomiast jest szata graficzna, która powinna być zdecydowanie bogatsza, zważywszy na tematykę publikacji.
Podsumowując - można powiedzieć, że "Polska nauka o teatrze w latach 1945-1975" nie jest przeznaczona dla szerokiej rzeszy odbiorców, to raczej pozycja stworzona "dla wiedzy" i "o wiedzy". Warto, by na półce mieli tę publikację wszyscy ci, którzy zajmują się teatrologią zawodowo lub ci, dla których jest ona życiową pasją. A takich, jak wiadomo, nie brakuje. Cała reszta może traktować tę książkę jak naukowe opracowanie, które w swej bibliotece mieć można, lecz nie jest to konieczne.
Ewa Hanusz
Teatralia Kraków
13 października 2009
Milan Dariusz Lesiak
"Polska nauka o teatrze w latach 1945-1975"
Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego 2008 r.