Rok 2012 był dla lubelskiego życia teatralnego okresem wielkich zmian. Na teatralnej mapie miasta pojawiły się nowe placówki, kilka z obecnych instytucji zmieniło swoją siedzibę, nastąpiły przetasowania personalne.

Najważniejszym wydarzeniem teatralnym w Lublinie było otworzenie Teatru Starego. Teatr, założony przez Łukasza Rodakiewicza w 1822 roku, jest drugim najstarszym teatrem w kraju (po krakowskim Narodowym Starym Teatrze). Przez długi czas budynek stał zaniedbany i popadał w ruinę, po latach udało się jednak przywrócić mu dawną świetność. Teatr Stary pod przywództwem Karoliny Rozwód ma charakter impresaryjny. W jego repertuarze znalazły się nie tylko spektakle teatralne, ale także koncerty, filmy i spotkania. Jeśli chodzi o część teatralną często na scenie goszczą przedstawienia dla dzieci oraz najmłodszej publiczności– do tej pory w Lublinie brakowało propozycji dla najmniejszych widzów. Dla dorosłych grane są zazwyczaj spektakle znanych polskich teatrów z gwiazdorską obsadą. Teatr stał się także miejscem festiwalowym (Konfrontacje Teatralne, Międzynarodowe Spotkania Teatrów Tańca). Reaktywacja Teatru Starego z pewnością przyczyniła się do urozmaicenia oferty kulturalnej dla mieszkańców Lublina.

Drugim istotnym wydarzeniem, przez wielu mieszkańców koziego grodu uważanym za epokowe, była kontynuacja projektu Teatr w Budowie. W ramach inwestycji, rozpoczętej w 1974 roku, udało się ukończyć część budynku, gdzie do tej pory swoje siedziby miały Filharmonia Lubelska i Teatr Muzyczny. Pozostała cześć pozostała w stanie surowym i przez wiele lat ulegała dewastacji. Teatr stał się obiektem kpin i wiele osób sądziło, że nigdy nie uda się dokończyć budowy. Zapadła decyzja o powstaniu w tym miejscu Centrum Spotkań Kultur. Prace rozpoczęto w tym roku. Teatr w Budowie ma być placówką kulturalną, „której głównym celem będzie nastawienie na człowieka jako odbiorcę działań kulturalnych” – czytamy w Założeniach do opracowania programu funkcjonalno-użytkowego Centrum. Jednym z atutów obiektu będzie sala widowiskowa dla 1000 osób, będzie więc duże pole do popisu dla organizatorów wydarzeń. Jakiego rodzaju repertuar tu zagości? Przekonamy się o tym w czerwcu 2015 roku, kiedy Centrum Spotkania Kultur w Lublinie zostanie otwarte. Na razie na terenie budowy spotkamy buldożery wyburzające stare mury. Natomiast Teatr Muzyczny i Filharmonia musiały znaleźć dla siebie siedziby tymczasowe.

Należy jeszcze wspomnieć o zapowiedzi zmian w Teatrze im. Hansa Christiana Andersena: teatr z budynków wynajmowanych od klasztoru Dominikanów na Starym Mieście przeniesie się do Domu Kultury Kolejarza. To budynki leżące poza centrum miasta, za to lepiej wyposażone. Ale przeprowadzka nastąpi dopiero za dwa lata.

Rok 2012 to także pierwszy pełny rok Artura Tyszkiewicza na stanowisku dyrektora artystycznego Teatru im. Juliusza Osterwy. Tyszkiewiczowi, sprawującemu funkcję od września 2011, udało się wprowadzić do repertuaru powiew świeżości. Sprowadził na lubelską scenę kilku dobrych aktorów oraz reżyserów. Sezon można więc uznać za naprawdę udany. Lubelscy wielbiciele teatru liczą, że zmiana dyrektor Akademickiego Centrum Kultury „Chatka Żaka” także przyniesie same korzyści. Oby Barbara Wyła okazała się przychylna młodym grupom teatralnych działającym w ACK.

Nie za dobrze dzieje się natomiast w Teatrze Centralnym oraz Centrum Kultury. Mniejsza liczba premier i festiwale o programie dużo skromniejszym niż w latach poprzednich są niestety faktem. Poziom Konfrontacji Teatralnych czy Spotkań Teatrów Tańca, do tej pory bardzo wysoki, wyraźnie spada. Do tego dochodzi sprawa nadal nieukończonego remontu dawnego klasztoru powizytkowskiego, gdzie przez lata Centrum Kultury miało swoją siedzibę. Także Lubelski Salon Artystyczny działający przy CK osłabił swoją działalność. Do tej pory regularnie zapraszał różnorodne spektakle z całej Polski, w tym roku wydarzenia odbywały się z mniejszą częstotliwością i były to raczej koncerty niż przedstawienia teatralne.

Jaki będzie rok 2013 w lubelskich teatrach? Mam nadzieję, że lepszy. Przede wszystkim życzyłabym sobie, aby skończyły się problemy z „zakwaterowaniem” teatralnych występów oraz aby wszystkie remonty skończyły się planowo.

Wioleta Rybak, Teatralia Lublin

Internetowy Magazyn „Teatralia” numer 40/2012